Budleja Davida (Buddleja davidii), lub po polsku omżyn, to pochodzący ze wschodniej Azji krzew o wielkich, pięknych i niesamowicie pachnących kwiatostanach. Z tego względu jest on bardzo chętnie odwiedzany przez motyle, a także inne owady zapylające. Wabi ich tyle, że potocznie nazywa się go „motylim krzewem’. Jest to roślina średnio wymagająca, dekoracyjna w czasie, kiedy większość innych roślin przestała kwitnąć. Ważnymi cechami, z punktu widzenia ogrodnika, są stosunkowo duża paleta odcieni, głównie zimnych kolorów, a także dostępność roślin wolniej rosnących, idealnych do mniejszych ogródków.
Wygląd
Wysokość i szerokość rośliny zależy głównie od odmiany. Wymiary wahają się między jednym, a trzema metrami wysokości i trochę mniejszą szerokością. Wiosną i w pierwszej połowie lata budleja ma kształt litery „V”, natomiast później pędy zaczynają się przewieszać pod ciężarem pąków i kwiatostanów, przez co roślina wydaje się jeszcze szersza. Liście lancetowate, dorastające do 10 cm długości, od spodu pokryte białym kutnerem. Pędy stosunkowo wiotkie, zazwyczaj nie całkiem drewniejące w naszych warunkach, co sprzyja przemarzaniu. Nie wpływa to negatywnie na kwitnienie, gdyż i tak kwiaty pojawiają się na tegorocznych pędach, a sam krzew dobrze regeneruje braki.
Kwiaty
Drobniutkie, intensywnie pachnące kwiaty zebrane są w wiechę, której długość może mieć od 10 do nawet 50 cm. Kwiatostan tego typu kwitnie od nasady ku czubkowi, dzięki czemu okres kwitnienia jest mocno wydłużony. Najwcześniejsze odmiany kwitną od czerwca, natomiast najpóźniejsze kończą je w październiku. Budleja posiada całą gamę odcieni od białego, przez róże, fiolety oraz błękity. Czasem kwiaty posiadają oczka w innym kolorze, na przykład pomarańczowym lub żółtym. Intrygującym kolorystycznie krzewem jest budleja Weyera (Buddleja x weyeriana) 'Sungold’, która posiada słonecznie żółte kwiatostany tworzące na szypułce jakby pompony.
Wymagania
Budleja wymaga słonecznego, ciepłego i osłoniętego stanowiska. Preferuje gleby żyzne i umiarkowanie wilgotne. Jeśli podczas kwitnienia roślina będzie miała za mało wody, wtedy wiecha zacznie się przewieszać. Jeśli ma jej wystarczająco, wtedy kwitnie stosunkowo prosto. W związku z jej podatnością na przemarzanie, należy zabezpieczać roślinę, ale wystarczy to robić tylko od dołu. W tym celu usypuje się wokół krzewu kopczyk z kory, trocin lub liści. Wiosną usuwamy przemarznięte pędy, a jeśli takich brak, to i tak skracamy o około połowę każdą gałązkę. Jeśli krzew jest zbyt okazały, można przeprowadzić cięcie odmładzające, polegające na mocnym skróceniu rośliny. Jako że kwiatostany pojawiają się na pędach tegorocznych, jest to wręcz wymagane, by roślina ładnie się zagęszczała i kwitła.
Zastosowanie
Ze względu na swoje rozmiary, budleje nadają się do większych ogrodów oraz parków, gdzie rosną w kępach, lub jako solitery. Mniejsze odmiany mogą być sadzone w mniejszych ogrodach, a nawet w pojemnikach. Dzięki temu, że kwiatostany zwieszają się, efektownie wyglądają na podwyższeniach, stopniach czy tarasach. Ze względu na zapach, polecam sadzić je w miejscu wypoczynku, na przykład przy altanach. Dodatkowym atutem jest mnogość motyli, które dodatkowo upiększają ogród latając leniwie pomiędzy kwiatami.
Źródła:
Muras P., Szydło W., Tomżyńska M. 2016. Katalog roślin. Agencja Promocji Zieleni Sp. z o. o., Warszawa, ss: 154-156.
e-katalogroslin.pl, dostęp 14.10.2019 r.