Wśród roślin runa leśnego nie ma chyba drugiego tak uroczego rodzaju, jak fiołek (Viola sp.). Ta niewielka bylina chyba wszystkim nam kojarzy się z wiosną, ciepłym wietrzykiem i wypoczynkiem. Warto więc wprowadzić trochę tej maleńkiej „radości” do naszego ogródka.
Wygląd
Ta kępiasta bylina dorasta do 15 cm wysokości. Liście stosunkowo duże, sercowate, żywozielone. Brzegi karbowane. Półzimozielone – część liści pozostawia do wiosny. Ciekawym jest fakt, iż posiadają przylistki – błoniaste wyrostki u nasady ogonka liściowego. W zależności od gatunku i odmiany potrafi się mniej lub bardziej rozrastać, pokrywając często dość duże połacie.
Kwiaty i owoce
Kwiaty stanowią największa ozdobę tych roślin. Pojawiają się, w zależności od pogody, już od końca marca, a kończą kwitnienie na początku maja. Są to twory pięciokrotne, grzbieciste z ostrogą – wydłużonym fragmentem dolnego płatka. Fiołek motylkowaty (Viola sororia) 'Albiflora’ posiada białe kwiaty, które w trawniku wyglądają, jak płatki śniegu. Fiołek wonny (Viola odorata) posiada fioletowe, delikatnie pachnące kwiaty. Ciekawie wyglądają odmiany różowe, żółte czy też białe, nakrapiane – jakby ktoś opryskał je fioletowa farbą.
Owoce nie są ozdobą rośliny, co więcej, uprawiane w postaci bratków, powinny być uszczykiwane, by przedłużyć ich kwitnienie. Kolejnym interesującym faktem jest to, iż posiadają one elajosomy, czyli tak zwane ciałko mrówcze. Zawiera ono tłuszcze i węglowodany, co przyciąga owady, głównie mrówki, które zabierają nasiona ze sobą, pomagając w ten sposób przemieszczać się i rozsiewać roślinie.
Wymagania
Fiołki są stosunkowo tolerancyjne, jednakże jako rośliny leśne, preferują stanowiska cieniste oraz półcieniste. Gleba próchniczna, przepuszczalna, lekko wilgotna. Wytrzymują mrozy do -23*C, jednakże jako rośliny półzimozielone mogą być lekko wrażliwe na większe mrozy. Warto więc nie zgrabiać dokładnie liści w miejscu, gdzie rosną.
Zastosowanie
Polecana roślina na niskie rabaty, jako uzupełnienie wczesnowiosennych roślin cebulowych oraz jako dodatek do innych roślin okrywowych (na przykład runianki lub barwinka) pod koronami drzew. Bardzo ładnie wygląda w trawniku, a dzięki swoim niewielkim rozmiarom można spokojnie kosić trawnik bez szkody dla niej.
Źródła:
Hellwing Z. 1975. Byliny w parku i ogrodzie. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśnicze, Warszawa, ss: 223-224.
Związek Szkółkarzy Polskich, Marcinkowski J., Marcinkowska-Chojnacka N. 2016. Katalog roślin. Agencja Promocji Zieleni Sp. z o. o., Warszawa, ss: 382.
e-katalogroslin.pl, dostęp 26.04.2020 r.