Pędy

Teraz będzie trochę wyliczania. Jak już wspomniałam, wyróżnimy pędy podziemne, nadziemne oraz wodne (w tym nawodne, nadwodne i podwodne). Pędy nadziemne mogą być nagie, omszone lub owłosione.

Owłosienie może być: szczeciniaste, filcowate, kutnerowate, gwiazdkowate, haczykowate, gruczołowate bądź kolczaste. 

Przekrój pędów również jest różnoraki. Mogą być obłe, trójkanciaste, czterokanciaste, wielokanciaste, spłaszczone lub oskrzydlone.

Wnętrze pędów może być puste (dęte) lub pełne. Mogą być one zielne lub zdrewniałe. Zielne dzielą się z kolei na mocne lub wątłe, zbite lub gąbczaste, sztywne lub giętkie, kruche lub wiotkie, mięsiste lub soczyste.

Różny może być też kierunek wzrostu: pionowy, wzniesiony, podnoszący się, płożący, pełzający, rozesłany, ścielący się, prosty, ukośny, wygięty, skręcony, zawieszony, wiszący. Dość nietypowymi są pędy wijące się oraz czepne. Pęd wijący się okręca się wokół podpory wykonując ruch kolisty w lewo bądź w prawo, zależnie od gatunku. Pęd czepny przylega do podpory dzięki dodatkowym elementom, takim jak korzenie przybyszowe bądź wąsy czepne. Zdarza się, iż fragment pędu przeobrazi się w cierń. Warto tu zaznaczyć, iż cierń, to nie to samo, co kolec. Ciernie, jako przekształcona część pędu, nie są łatwe do oderwania od rośliny. Próbując to zrobić, oderwiemy kawałek tkanki. Kolce, jako wytwór skórki, są dużo łatwiejsze do oderwania, a w ręku zostanie nam tylko kolec, bez większego uszkodzenia rośliny. Można to łatwo przetestować na różach – wystarczy kupić sobie jedną z kolcami i poskubać je, aż zostanie gładka łodyga.

Część pędu może stanowić organ do rozmnażania wegetatywnego lub magazyn energii. I tak mamy rozłogi, czyli płożące się pędy, łatwo zakorzeniające i tworzące po oddzieleniu od rośliny macierzystej nowy osobnik. Dodatkowo istnieją: cebule, bulwy i kłącza, spełniające funkcje zarówno magazynowe, przetrwalnikowe, jak i jako organy rozmnażania wegetatywnego. Cebula, to podziemny, skrócony pęd, posiadający mięsiste, łuskowate liście osadzona na tak zwanej piętce. Zewnętrzna, sucha i twardsza część chroni wewnętrzne, soczyste liście będące zapasami odżywczymi. Bulwy powstają na końcach specjalnych pędów o ograniczonym wzroście. Tutaj liści w zasadzie nie widać, za to widoczne są oczka, w których znajdują się liczne pąki boczne. Ostatnim organem pochodzenia pędowego jest kłącze. To podziemne, zgrubiałe łodygi o nieograniczonym wzroście, o wydłużonym kształcie, często przypominający korzeń. Odróżnić go można po braku czapeczki i obecności łusek podobnych do liści, a także wykształceniem pąków.