Wrzos pospolity

Chyba żadna inna roślina nie kojarzy się tak mocno z wrześniem, jak wrzos pospolity (Calluna vulgaris). Mają z resztą podobną nazwę. Można śmiało powiedzieć, że wrzos jest łącznikiem, między słonecznym latem, a chłodną jesienią, jednakże działającym na zasadzie przedłużenia tego pierwszego. Gatunek ten doczekał się wielu odmian kolorystycznych, co tylko utwierdza nas w fakcie, jak bardzo ludzie pragną, aby kolorowe, kwitnące lato trwało jak najdłużej i, jak ta niepozorna roślina dobrze spełnia swoją rolę.

Wygląd

Wrzos pospolity, to niewielka, zimozielona krzewinka dorastająca w swojej podstawowej formie do 40 cm wysokości i podobnej szerokości szerokości. Parametry te mogą się znacznie różnić w zależności od odmiany. Wahają się one od 15 do 50 cm. Wrzos posiada wznoszące się lub pokładające się, silnie rozgałęzione i gęsto ulistnione pędy. Liście są drobne, igiełkowate, ułożone naprzeciwlegle. Co ciekawe, zmieniają swoją barwę w zależności od pory roku: latem są ciemnozielone, natomiast zimą – brązowoczerwone i to też dotyczy podstawowej wersji. Odmiany wyhodowane przez szkółkarzy mogą mieć liście jasnozielone, rude, złotawe czy srebrne (szarawe), a zmiany barwy w ciągu roku nie są aż tak widoczne.

Kwiaty i owoce

Kwiaty pojawiają się już pod koniec sierpnia i pozostają na roślinie zwykle do końca września. Są to pojawiające się na szczytach pędów różowofioletowe (wrzosowe) lub, rzadziej, białe dzwoneczki zebrane w gęste grona. Po przekwitnięciu zasychają pozostają na roślinie aż do następnego roku. Odmiany wyhodowane przez szkółkarzy mogą mieć kwiaty od białych, przez jasnoróżowe, różowe, ciemnoróżowe, jasnofioletowe, fioletowe, ciemnofioletowe aż do niemal buraczkowych. I wiele odcieni powyższych. Owocem jest niezbyt efektowna torebka, która pękając uwalnia dziesiątki bardzo drobnych nasion.

Wymagania

Wrzos nie ma dużych wymagań. Można powiedzieć, że zbytnie dbanie o niego mu szkodzi. Preferuje kwaśne gleby, natomiast nie znosi zasadowych. Dobrze rośnie na niezbyt żyznych, przepuszczalnych i słonecznych stanowiskach. Przy zbyt dużym zacienieniu przestaje kwitnąć, karleje i obumiera. Sam gatunek sadzony w ogrodach przydomowych jest dość nietrwałą rośliną. Zwykle należy go wymieniać co kilka lat. Wytrzymuje mrozy do -28.8 *C, przedłużające się susze, natomiast nie toleruje przelewania. Jego korzenie zaczynają wtedy gnić, a pędy atakuje szara pleśń. Najlepiej radzi sobie na półdzikich wrzosowiskach o dużym nasłonecznieniu i bez nawożenia czy podlewania. Okazy rosnące w donicach należy zabezpieczać od spodu przed mrozem i również nie przelewać (a w takich warunkach o to bardzo łatwo). Na spodzie należy rozłożyć warstwę drenażu. Wczesną wiosną przycinamy krzewinki nawet o połowę, aby lepiej się krzewiły i kwitły.

Zastosowanie

Wrzosy najlepiej prezentują się na większych wrzosowiskach, jako plama kwiatów jesienią. Nadają się również na skalniaki czy kwasolubne rabaty z azaliami, różanecznikami czy miniaturowymi iglakami. Efektowne również w niskich pojemnikach czy misach – najlepiej wyglądają oglądane z góry.

Źródła:

1. Związek Szkółkarzy Polskich, Muras P. 2016. Katalog roślin. Agencja Promocji Zieleni Sp. z o. o., Warszawa, ss: 245-251.

2. e-katalogroslin.pl, dostęp: 15.09.2021 r.

3. Kosińska A. 2012. Charakterystyka polskich roślin rodzimych z rodziny Ericaceae, Łódź, ss: 27-29.